Dinsdag 4 juni Hiroshima
4 juni 2013 - Hiroshima, Japan
Vanmorgen door Leo, die haar handen vol heeft aan de presentatie met haar medestudenten, naar het station gebracht wat aan de overkant van de straat ligt. We gingen vandaag met de super sneltrein (lijkt op TGV) naar Hiroshima. In die trein heb je van de 8 rijtuigen er drie voor niet gereserveerde plaatsen. Is de trein vol dan moet je staan wat met een koffer en met die snelheid plus een reis van anderhalf uur niet echt lekker is. Ik weet dat je in Nederland of Belgje vaak moet staan in de spits maar die treinen rijden wel langzamer. In de TGV mogen er zelfs geen staanplaatsen zijn. Met onze JR pas, speciale reispas voor de meeste soorten treinen, de metro en een aantal veerboten mochten we maar met een soort super sneltrein. Helaas gaat die maar een keer per uur en die van 09.58 uur hadden we helaas net gemist. Wij hadden dan maar een plaats gereserveerd voor de trein van 11.58 uur want de gereserveerde plaatsen van 10.58 uur waren al bezet van. Toch zijn we rond half elf naar het perron gelopen om te zien of we al bij de instapplaats voor de niet gereserveerde plaatsen konden gaan staan. We hadden geluk en waren 2de in de rij. Bij binnenkomst van de trein werd er eerst een schoonmaakploeg doorheen gestuurd. (was eindpunt van de trein). Eindelijk mochten we als 2de instappen in ons rijtuig, lang leve het bestaan van nette rijen in Japan. Hierdoor waren we dus een uur eerder in Hiroshima.
In Hiroshima even gezocht maar als je eenmaal weet waar het hotel is zie je het al staan in de verte als je het station uitkomt. Als lunch hebben we Okonomiyaki gegeten, een typisch gerecht van Hiroshima. Voor de oorlog was het een soort pannenkoek van water en bloem met een topping die o.a. lenteuitjes/slauitjes bevatten. Nu is het iets anders en wordt het op een ijzeren plaat gebakken aan de bar door een kok die alles druk door elkaar staat te spatelen. Na de oorlog, toen er in Hiroshima niets meer te krijgen was, waren de waterpannenkoekjes zo ongeveer het enige wat er voor de overlevenden te eten was. Gaandeweg kwamen er meer ingrediënten beschikbaar, kool, noedels, eieren, octopus, garnalen enz. En zo ontstond de hedendaagse Okonomiyaki. Beslag voor de pannenkoek word op de ijzeren plaat gedaan daarop komt kool met daarbovenop spek. Vervolgens word op een ander gedeelte alvast de noedels en je keuze van vis of vlees gebakken. Wanneer de pannenkoek met kool voor de helft gebakken is wordt het geheel omgedraaid zodat het spek een krokant laagje krijgt. Op de pannenkoek komt dan je topping met daaroverheen de noedels en als afwerking wordt er een omelet gebakken die het geheel afdekt. Echte kenners eten die met een spatel rechtstreeks van de ijzeren hete plaat, je dient dan wel aan de bar te zitten. Wij waren geen kenners en zaten aan tafel het gewoon met stokjes te eten, ook erg lekker.
Na het eten met de tram, hier streetcar genoemd naar het Peace Memorial Park gegaan. Onderweg werden we aangesproken door een dame die zelf ook al veel gereisd had. Zij sprak goed Engels en haar dochter woonde in Amerika. Toen ze uitstapte legde ze uit dat we nog 4 haltes verder moesten.
Het bezoek aan het park begint met de Atomic Bomb Dome. Voor de oorlog was dit architectonische hoogstandje zoiets als “hal ter bevordering van het bedrijfsleven”. Dit gebouw had het “geluk” bijna net recht onder de explosie van de atoombom te liggen, waardoor de muren weinig zijwaartse krachten te verduren kregen en dus grotendeels bleven staan. Zo werd het een van de weinige ruïnes die nog een beetje overeind stonden in het getroffen gebied en na jarenlang dubben werd uiteindelijk besloten er een monument van te maken. Vanaf de Dome kom je over een brug in het park met tal van monumenten. Een grote staande klok geschonken door de internationale Lion’s Clubs, een grote bel meer type kerkklok en qua geluid dat van een gong. Je maakt het geluid door een ronde dikke houten stang iets naar achteren te trekken en hem dan tegen de bel te laten slaan. Deze grote bel mag door iedereen worden geluid als oproep om de atoomwapens uit te bannen, hebben Dik en ik dus ook gedaan. Verder was er een grote ronde grafheuvel gemaakt met daarin de as van de teruggevonden slachtoffers.
Bij het vredesmonument voor de kinderen stond een grote groep scholieren, netjes in hun schooluniform, wondermooi te zingen echt kippenvel vooral als je weet waarom ze dat doen. Na hun liederen waarna ze een plechtige groet brachten. Het monument voor de kinderen is opgericht na de dood van Sadako Sasaki, zij was twee jaar oud toen de bom viel. Toen ze een jaar of 10 was kreeg ze leukemie. Ze ging toen origami kraanvogels vouwen van minuscule kleine tot hele grote. Kraanvogels zijn het symbool van een lang leven en zij hoopte dat als ze er 1000 zou vouwen ze zou herstellen. Het mocht niet zo zijn toen ze er 600 gevouwen had overleed ze op 12 jarige leeftijd. Na haar dood nam haar school het initiatief om geld in te zamelen voor een monument voor kinderen. Al snel kwamen van scholen over de hele wereld geld binnen en werd het monument gebouwd.
Bovenop staat een jong meisje dat met uitgestrekte armen een origami kraanvogel boven haar hoofd houdt.
Nog steeds brengen Japanse schoolkinderen uit heel Japan origami kraanvogels naar het monument. Op het monument staat de volgende tekst gegraveerd.
“This is our cry and our prayer”
“In building peace in this world”
Vervolgens doorgelopen naar de Peace Memorial Hall, een documentatiecentrum met gegevens en getuigenissen van de toenmalige inwoners. Via een spiraal tegen de klok in kom je terug in de tijd, 8 augustus 1945 kwart over 8 ’s morgens, het tijdstip dat de eerste atoombom viel. In de hal is een panorama van 360° opgebouwd uit 140.000 mozaïek steentjes, naar schatting het aantal doden eind 1945, het laat zien hoe het landschap eruit zag na de atoombom. In het midden staat een ronde vijver fontein, met als bodem een klok die op 08.15 uur staat, als zoenoffer aan de zwaargewonde en verminkte slachtoffers met ernstige brandwonden die smeekten om water. Er was geen water!
Aan de zuidkant is het Hiroshima Peace Memorial Museum. Met documentatie over hoe het allemaal zo gekomen was. Maquettes van Hiroshima voor en na de bom. Restanten van het latere Atomic Bomb Dome en hier of daar nog 1 of 2 gebouwen en verder niets het totale niets, echt hallucinant om te zien.
Officiële stukken waaruit bleek dat een aantal steden al meer dan een half jaar niet was gebombardeerd want de Amerikanen wilden na afloop het effect van een atoombom op een ongeschonden stad goed kunnen bestuderen. Hiroshima werd uiteindelijk gekozen omdat er geen krijgsgevangenkamp was.
Dan de tastbare overblijfselen, stukken beschadigde muur, de geblakerde afdruk van iemand die op de trap bij de ingang van een bank had gezeten, een half gesmolten fles, verschroeide kledingstukken, met daarbij foto’s van slachtoffers met afgrijselijke brandwonden. Misvormde botstukken, verschrompelde stenen en staal, en soms vervormd huisgerief.
Een paar muren hangen inmiddels vol met de gravures van brieven die; sinds 1946; de burgemeester van Hiroshima verstuurt naar de leider van een land als die weer eens een kernproef of aanverwant onderzoek heeft gedaan. De afgelopen jaren zijn er 9!!! Naar President Barack Obama verstuurt en 1 naar Noord-Korea.
En toen werd er omgeroepen dat het museum na 20 minuten zou sluiten en dat we dus door diende te lopen. En zo stonden we even later, beide erg stil en nog onder de indruk van al wat we gezien hadden, in de warme avondzon in een bruisende stad vol leven in de 21ste eeuw!
Hierna hebben we nog wat foto’s gemaakt van de gebedsfontein en de Fenixbomen, dat zijn bomen die ongeveer 1,5 km van de explosie stonden en weliswaar behoorlijk gehavend toch in leven bleven.
Om bij te komen van alle indrukken hebben we aan de rand van het park een kop thee gedronken en een ijsje gegeten en zijn we al pratend over wat we gezien hadden teruggelopen naar ons hotel. We waren erg moe en hadden weinig zin om uitgebreid te gaan zoeken naar een restaurant dus hebben we in de supermarkt wat noedels, fruit en yoghurt gehaald en meegenomen naar onze hotelkamer en hebben dat daar opgewarmd en gegeten.
In Hiroshima even gezocht maar als je eenmaal weet waar het hotel is zie je het al staan in de verte als je het station uitkomt. Als lunch hebben we Okonomiyaki gegeten, een typisch gerecht van Hiroshima. Voor de oorlog was het een soort pannenkoek van water en bloem met een topping die o.a. lenteuitjes/slauitjes bevatten. Nu is het iets anders en wordt het op een ijzeren plaat gebakken aan de bar door een kok die alles druk door elkaar staat te spatelen. Na de oorlog, toen er in Hiroshima niets meer te krijgen was, waren de waterpannenkoekjes zo ongeveer het enige wat er voor de overlevenden te eten was. Gaandeweg kwamen er meer ingrediënten beschikbaar, kool, noedels, eieren, octopus, garnalen enz. En zo ontstond de hedendaagse Okonomiyaki. Beslag voor de pannenkoek word op de ijzeren plaat gedaan daarop komt kool met daarbovenop spek. Vervolgens word op een ander gedeelte alvast de noedels en je keuze van vis of vlees gebakken. Wanneer de pannenkoek met kool voor de helft gebakken is wordt het geheel omgedraaid zodat het spek een krokant laagje krijgt. Op de pannenkoek komt dan je topping met daaroverheen de noedels en als afwerking wordt er een omelet gebakken die het geheel afdekt. Echte kenners eten die met een spatel rechtstreeks van de ijzeren hete plaat, je dient dan wel aan de bar te zitten. Wij waren geen kenners en zaten aan tafel het gewoon met stokjes te eten, ook erg lekker.
Na het eten met de tram, hier streetcar genoemd naar het Peace Memorial Park gegaan. Onderweg werden we aangesproken door een dame die zelf ook al veel gereisd had. Zij sprak goed Engels en haar dochter woonde in Amerika. Toen ze uitstapte legde ze uit dat we nog 4 haltes verder moesten.
Het bezoek aan het park begint met de Atomic Bomb Dome. Voor de oorlog was dit architectonische hoogstandje zoiets als “hal ter bevordering van het bedrijfsleven”. Dit gebouw had het “geluk” bijna net recht onder de explosie van de atoombom te liggen, waardoor de muren weinig zijwaartse krachten te verduren kregen en dus grotendeels bleven staan. Zo werd het een van de weinige ruïnes die nog een beetje overeind stonden in het getroffen gebied en na jarenlang dubben werd uiteindelijk besloten er een monument van te maken. Vanaf de Dome kom je over een brug in het park met tal van monumenten. Een grote staande klok geschonken door de internationale Lion’s Clubs, een grote bel meer type kerkklok en qua geluid dat van een gong. Je maakt het geluid door een ronde dikke houten stang iets naar achteren te trekken en hem dan tegen de bel te laten slaan. Deze grote bel mag door iedereen worden geluid als oproep om de atoomwapens uit te bannen, hebben Dik en ik dus ook gedaan. Verder was er een grote ronde grafheuvel gemaakt met daarin de as van de teruggevonden slachtoffers.
Bij het vredesmonument voor de kinderen stond een grote groep scholieren, netjes in hun schooluniform, wondermooi te zingen echt kippenvel vooral als je weet waarom ze dat doen. Na hun liederen waarna ze een plechtige groet brachten. Het monument voor de kinderen is opgericht na de dood van Sadako Sasaki, zij was twee jaar oud toen de bom viel. Toen ze een jaar of 10 was kreeg ze leukemie. Ze ging toen origami kraanvogels vouwen van minuscule kleine tot hele grote. Kraanvogels zijn het symbool van een lang leven en zij hoopte dat als ze er 1000 zou vouwen ze zou herstellen. Het mocht niet zo zijn toen ze er 600 gevouwen had overleed ze op 12 jarige leeftijd. Na haar dood nam haar school het initiatief om geld in te zamelen voor een monument voor kinderen. Al snel kwamen van scholen over de hele wereld geld binnen en werd het monument gebouwd.
Bovenop staat een jong meisje dat met uitgestrekte armen een origami kraanvogel boven haar hoofd houdt.
Nog steeds brengen Japanse schoolkinderen uit heel Japan origami kraanvogels naar het monument. Op het monument staat de volgende tekst gegraveerd.
“This is our cry and our prayer”
“In building peace in this world”
Vervolgens doorgelopen naar de Peace Memorial Hall, een documentatiecentrum met gegevens en getuigenissen van de toenmalige inwoners. Via een spiraal tegen de klok in kom je terug in de tijd, 8 augustus 1945 kwart over 8 ’s morgens, het tijdstip dat de eerste atoombom viel. In de hal is een panorama van 360° opgebouwd uit 140.000 mozaïek steentjes, naar schatting het aantal doden eind 1945, het laat zien hoe het landschap eruit zag na de atoombom. In het midden staat een ronde vijver fontein, met als bodem een klok die op 08.15 uur staat, als zoenoffer aan de zwaargewonde en verminkte slachtoffers met ernstige brandwonden die smeekten om water. Er was geen water!
Aan de zuidkant is het Hiroshima Peace Memorial Museum. Met documentatie over hoe het allemaal zo gekomen was. Maquettes van Hiroshima voor en na de bom. Restanten van het latere Atomic Bomb Dome en hier of daar nog 1 of 2 gebouwen en verder niets het totale niets, echt hallucinant om te zien.
Officiële stukken waaruit bleek dat een aantal steden al meer dan een half jaar niet was gebombardeerd want de Amerikanen wilden na afloop het effect van een atoombom op een ongeschonden stad goed kunnen bestuderen. Hiroshima werd uiteindelijk gekozen omdat er geen krijgsgevangenkamp was.
Dan de tastbare overblijfselen, stukken beschadigde muur, de geblakerde afdruk van iemand die op de trap bij de ingang van een bank had gezeten, een half gesmolten fles, verschroeide kledingstukken, met daarbij foto’s van slachtoffers met afgrijselijke brandwonden. Misvormde botstukken, verschrompelde stenen en staal, en soms vervormd huisgerief.
Een paar muren hangen inmiddels vol met de gravures van brieven die; sinds 1946; de burgemeester van Hiroshima verstuurt naar de leider van een land als die weer eens een kernproef of aanverwant onderzoek heeft gedaan. De afgelopen jaren zijn er 9!!! Naar President Barack Obama verstuurt en 1 naar Noord-Korea.
En toen werd er omgeroepen dat het museum na 20 minuten zou sluiten en dat we dus door diende te lopen. En zo stonden we even later, beide erg stil en nog onder de indruk van al wat we gezien hadden, in de warme avondzon in een bruisende stad vol leven in de 21ste eeuw!
Hierna hebben we nog wat foto’s gemaakt van de gebedsfontein en de Fenixbomen, dat zijn bomen die ongeveer 1,5 km van de explosie stonden en weliswaar behoorlijk gehavend toch in leven bleven.
Om bij te komen van alle indrukken hebben we aan de rand van het park een kop thee gedronken en een ijsje gegeten en zijn we al pratend over wat we gezien hadden teruggelopen naar ons hotel. We waren erg moe en hadden weinig zin om uitgebreid te gaan zoeken naar een restaurant dus hebben we in de supermarkt wat noedels, fruit en yoghurt gehaald en meegenomen naar onze hotelkamer en hebben dat daar opgewarmd en gegeten.
